Ỗ TRỢ NGƯỜI HỌC TRONG TÌM KIẾM VIỆC LÀM ĐÚNG NGÀNH ĐÀO TẠO

Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng nhanh chóng, đặc biệt là với sự đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn như Toyota, Hyundai, VinFast, Ford, và nhiều doanh nghiệp trong nước. Cùng với xu thế công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nhu cầu về nguồn nhân lực có trình độ kỹ thuật trong lĩnh vực công nghệ ô tô ngày càng trở nên cấp thiết. Tuy nhiên, thị trường lao động vẫn tồn tại thực trạng đáng lo ngại là một bộ phận không nhỏ sinh viên sau khi tốt nghiệp không làm việc đúng ngành đã học. Nguyên nhân chính xuất phát từ nhiều phía, bao gồm: sự thiếu định hướng nghề nghiệp ngay từ đầu, chất lượng đào tạo tại một số cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn của doanh nghiệp, và đặc biệt là sinh viên thiếu kỹ năng mềm, kinh nghiệm thực hành cũng như sự chủ động trong tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp. Điều này không chỉ gây lãng phí nguồn lực đào tạo mà còn ảnh hưởng đến động lực học tập và phát triển nghề nghiệp của người học.

Hình 1. Tình hình việc làm sinh viên Khóa 11 ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô

Trái ngược với thực trạng chung, sinh viên khoa Công nghệ Ô tô – Trường Đại học Sao Đỏ đang ghi nhận tỷ lệ việc làm đúng ngành cao và ổn định sau tốt nghiệp. Tình hình việc làm của các bạn sinh viên mới ra trường sau 6 tháng được minh họa trên hình 1. Kết quả cho thấy, sau 6 tháng ra trường có 88/132 sinh viên có việc làm chiếm tỷ lệ 66,67%, đặc biệt số sinh viên làm đúng ngành đào tạo là 68/132 chiểm tỷ lệ 51,52%. Khảo sát thì mức thu nhập của sinh viên mới ra trường được minh họa như trên hình 2, kết quả cho thấy thu nhập trung bình của sinh viên khóa 11 sau 6 tháng ra trường nằm trong khoảng từ 8 đến 10 triệu. Đây là mức thu nhập hấp dẫn với sinh viên khối ngành kỹ thuật mới ra trường.

Hình 2. Thu nhập hàng tháng của sinh viên Khóa 11 ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô

Kết quả đáng khích lệ ở trên đã phản ánh một quá trình đào tạo bài bản, có định hướng rõ ràng và được xây dựng gắn liền với thực tiễn ngành nghề. Chương trình học của khoa Ô tô không chỉ chú trọng vào lý thuyết chuyên sâu mà còn tập trung mạnh vào thực hành tại xưởng, mô phỏng thực tế công việc tại các gara và nhà máy sản xuất. Hơn thế nữa, khoa luôn chú trọng đến việc cập nhật công nghệ mới, xu hướng phát triển xe điện, điều khiển tự động và chẩn đoán lỗi bằng phần mềm hiện đại. Việc ký kết hợp tác với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh như Toyota, VinFast, Thaco, và các đại lý dịch vụ kỹ thuật ô tô giúp sinh viên có nhiều cơ hội thực tập, tham quan, giao lưu và ứng tuyển ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Sự tận tâm của đội ngũ giảng viên, môi trường học tập hiện đại, và sự đồng hành chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp chính là những yếu tố then chốt giúp sinh viên tiếp cận nhanh với thị trường lao động và phát huy được năng lực đúng với chuyên môn đào tạo.

Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa tỷ lệ sinh viên làm việc đúng ngành và thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của ngành công nghiệp ô tô, nhà trường và khoa Công nghệ Ô tô cần tiếp tục đổi mới theo hướng sâu rộng và bền vững. Trước hết, cần đẩy mạnh hoạt động tư vấn nghề nghiệp từ sớm cho sinh viên, ngay từ năm nhất, giúp các em xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp và kế hoạch học tập phù hợp. Đồng thời, mở rộng mạng lưới liên kết doanh nghiệp theo chiều sâu, hướng đến việc tổ chức các học kỳ doanh nghiệp, nơi sinh viên có thể trải nghiệm thực tế công việc trong thời gian dài hơn. Song song với đó, khoa nên tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, viết CV, phỏng vấn xin việc, cũng như các hoạt động ngoại khóa có định hướng nghề nghiệp cụ thể. Ngoài ra, việc xây dựng hệ thống mentor – mentee giữa cựu sinh viên đã đi làm và sinh viên đang học cũng là giải pháp hiệu quả, giúp sinh viên có cái nhìn thực tế về ngành nghề, học hỏi kinh nghiệm và tăng cơ hội kết nối nghề nghiệp. Từ đó, mỗi sinh viên khoa Ô tô có thể chủ động hơn trên con đường tìm kiếm việc làm, phát triển bản thân và đóng góp tích cực vào sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô nước nhà.