PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN KHOA Ô TÔ – TRƯỜNG ĐẠI HỌC SAO ĐỎ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU GIAI ĐOẠN 2025–2030

1. Đặt vấn đề:

            Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang chuyển mình với tốc độ nhanh chóng. Những xu hướng mới như ô tô điện, ô tô thông minh, xe tự lái, công nghệ hybrid, công nghệ số hóa trong sản xuất và bảo trì đang tạo ra những yêu cầu mới đối với công tác đào tạo kỹ sư ngành ô tô. Để thực hiện sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Khoa Ô tô – Trường Đại học Sao Đỏ cần không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, cả về số lượng, trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm và năng lực nghiên cứu – ứng dụng.

2. Căn cứ pháp lý và yêu cầu chuẩn hóa đội ngũ của trường Đại học Sao Đỏ

            Theo Thông tư số 01/2024/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đội ngũ giảng viên của cơ sở giáo dục đại học không đào tạo trình độ tiến sĩ phải đáp ứng các tiêu chí sau:

            - Tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ tối thiểu 20% vào năm 2025 và tối thiểu 30% vào năm 2030.

            - Có 100% giảng viên có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm đại học (đã đảm bảo).

            - Giảng viên phải đạt chuẩn năng lực theo 5 mô đun: chuyên môn, sư phạm, nghiên cứu khoa học, công nghệ số và đạo đức nghề nghiệp.

            - Mỗi giảng viên có hồ sơ năng lực điện tử được cập nhật và đánh giá định kỳ.

            - Hoạt động nghiên cứu khoa học phải được duy trì với trung bình 0,6 bài báo/năm đối với giảng viên toàn thời gian, trong đó có tối thiểu 0,3 bài/năm thuộc danh mục Scopus hoặc Web of Science (theo trọng số lĩnh vực).

3. Thực trạng đội ngũ giảng viên hiện nay

            Hiện tại, khoa có 10 giảng viên chính thức, gồm 3 tiến sĩ, 1 nghiên cứu sinh và 6 thạc sĩ. Lực lượng giảng viên này đảm nhiệm toàn bộ khối lượng giảng dạy lý thuyết, thực hành và hướng dẫn sinh viên khóa luận tốt nghiệp. Đội ngũ giảng viên có nền tảng chuyên môn tốt, được đào tạo bài bản, có người từng học tập và làm việc tại các quốc gia có ngành công nghiệp ô tô phát triển. Tuy nhiên, để đáp ứng được nhu cầu đào tạo Ngành CNKT ô trong giai đoạn 2025-2030, thì mỗi giảng viên cần phải cập nhật thêm những kiến thức, kỹ năng trong thời đại công nghiệp 4.0 hiện nay.

            Về thực trạng, đội ngũ giảng viên khoa ta vẫn còn một số tồn tại sau:

            + Tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ còn thấp, 3/11 giảng viên có trình độ tiến sỹ.

            + Năng lực nghiên cứu khoa học, công bố quốc tế chưa cao. Việc công bố các công trình NCKH, bài báo quốc tế, bài báo trong nước trong gia đoạn vừa qua vẫn còn rất hạn chế.

            + Việc đăng ký, thực hiện các đề tài cấp tỉnh, bộ, quốc gia, tổ chức quốc tế còn rất khiêm tốn. Chủ yếu tập trung ở đề tài cấp cơ sở và NCKH sinh viên.

            + Kỹ năng thực hành và cập nhật công nghệ mới chưa đồng đều. Đặc biệt, sắp tới khoa tiến hành đào tạo chuyên ngành xe điện với khóa 15. Việc lập kế hoạch bồi dưỡng, chuẩn bị bồi dưỡng các module thực hành trên xe điện vẫn chưa nhiều. Việc bồi dưỡng giảng viên, bố trí TLHT, định mức vật tư, đào tạo còn rất nhiều hạn chế.

            + Việc mời giảng viên là các chuyên gia, giám đốc dịch vụ tham gia vào đào tạo thực hành còn hạn chế.

4. Đề xuất mục tiêu phát triển đội ngũ giảng viên giai đoạn 2025–2030

            Để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và sự phát triển của ngành ô tô, đội ngũ giảng viên Khoa Ô tô cần hướng tới các mục tiêu sau:

4.1. Phát triển về số lượng và trình độ

- Đảm bảo tỷ lệ giảng viên có trình độ tiến sĩ đạt trên 30% vào năm 2030. Tiếp tục chọn, cử NCS để đi học tập nâng cao trình độ chuyên môn.

- Nên chăng, những giảng viên chưa tham gia NCS thì có thể định hướng bồi dưỡng chuyên sâu thực hành. Định hướng phát triển thành các chuyên gia thực hành trong ngành Công nghệ kỹ thuật Ô tô.

- Lập kế hoạch xây dựng đội ngũ giảng viên theo nhóm chuyên môn, xây dựng các học phần trọng tậm, mũi nhọn để giảng viên có hướng nghiên cứu chuyên sâu.

- Cử giảng viên tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên về về ô tô điện để có thể nâng cao trình độ chuyên môn khi tham gia giảng dạy chuyên ngành xe điện cho khóa 15.

4.2. Nâng cao năng lực chuyên môn và thực tiễn

- Cập nhật kiến thức, kỹ năng về ô tô điện, hệ thống điều khiển tự động, AI trong ô tô, phần mềm mô phỏng và thiết kế.

- Khuyến khích giảng viên tham gia các khóa đào tạo, thực tập ngắn hạn tại doanh nghiệp, trong và ngoài nước.

4.3. Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và hợp tác doanh nghiệp

- Tăng số lượng đề tài nghiên cứu ứng dụng, hướng tới đăng ký sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ.

- Thiết lập các nhóm nghiên cứu mạnh theo hướng chuyên sâu: năng lượng sạch, hệ thống điều khiển thông minh, mô phỏng động lực học.

4.4. Đổi mới phương pháp giảng dạy và quản lý đào tạo

- Áp dụng công nghệ số trong giảng dạy (VR, AR, LMS, mô phỏng 3D).

5. Giải pháp thực hiện

5.1. Chiến lược đào tạo, bồi dưỡng

- Xây dựng chiến lược và có lộ trình đào tạo sau đại học.

- Hỗ trợ và khuyến khích cho giảng viên học tiến sĩ trong và ngoài nước.

- Tổ chức các hội thảo, lớp bồi dưỡng chuyên môn định kỳ, mời chuyên gia doanh nghiệp, viện nghiên cứu tham gia.

- Đặt hàng các công trình NCKH cấp khoa, cấp tỉnh, cấp bộ tới nhóm bộ môn, nhóm chuyên môn có trình độ cao.

5.2. Chính sách thu hút và giữ chân nhân lực chất lượng cao

- Tạo môi trường học thuật năng động, khuyến khích sáng tạo, đẩy mạnh hoạt động NCKH sinh viên.

- Có cơ chế hỗ trợ tài chính mạnh mẽ, chế độ làm việc linh hoạt cho giảng viên, sinh viên nghiên cứu khoa học.

- Thu hút những giảng viên có trình độ cao, giảng viên trẻ ( Nguồn là sinh viên ngành CNKT ô tô tốt nghiệp trong nhà trường để bồi dưỡng thế hệ kế cận) để tăng cường đội ngũ.

5.3. Mở rộng hợp tác quốc tế và doanh nghiệp

- Ký kết thỏa thuận hợp tác với các hãng ô tô lớn (Toyota, Hyundai, VinFast...), các trường đại học kỹ thuật trong khu vực để mở rộng ảnh hưởng của khoa và nâng cao vị thế của nhà trường.

- Mời chuyên gia doanh nghiệp tham gia giảng dạy, hướng dẫn sinh viên, xây dựng chương trình đào tạo theo nhu cầu thực tiễn.

6. Kết luận

            Phát triển đội ngũ giảng viên là trụ cột trung tâm trong chiến lược nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học của Khoa Ô tô – Trường Đại học Sao Đỏ. Giai đoạn 2025–2030 là thời điểm then chốt để xây dựng đội ngũ giảng viên đạt chuẩn, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi mô hình đào tạo theo hướng đại học ứng dụng thông minh. Với sự định hướng đúng đắn, đầu tư có trọng điểm và sự đồng hành từ các bên liên quan, đội ngũ giảng viên của Khoa sẽ ngày càng phát triển vững mạnh, đủ năng lực đào tạo kỹ sư ô tô hiện đại, có tính cạnh tranh cao trên thị trường lao động trong nước và quốc tế.