Khoa ô tô, trường Đại học Sao Đỏ

http://oto.saodo.edu.vn


Vai trò của cuộn hút, cuộn giữ trong máy khởi động động cơ ôtô

Trong máy khởi động điện của động cơ, công tắc từ hoạt động như một công tắc chính để cấp điện cho mô tơ đề; vào khớp và ra khớp bánh răng dẫn động với vành răng trên bánh đà. Để thực hiện được việc đó công tắc từ được cấu thành từ hai cuộn dây: cuộn hút (cuộn kéo) và cuộn giữ.
     Cuộn hút và cuộn giữ trong máy khởi động là hai cuộn dây có cùng chiều quấn. Trong đó cuộn hút có số vòng dây ít hơn cuộn giữ song tiết diện dây quấn lại lớn hơn. Do đó, công suất của cuộn hút lớn hơn của cuộn giữ và lực điện từ do cuộn hút sinh ra cũng lớn hơn cuộn giữ. Cuộn hút được quấn bên trong còn cuộn giữ được quấn vòng bên ngoài bao quanh chu vi của pittông.
1
Hình 1. Sơ đồ cấu tạo bên trong của máy khởi động loại giảm tốc.
          Khi ta bật khóa điện sang vị trí Start, dòng điện từ (+) ắc quy chia làm 2 nhánh: Nhánh 1 đi qua cuộn giữ về âm nguồn. Nhánh 2 qua cuộn hút, phần ứng của mô tơ đề về âm nguồn làm mô tơ quay với tốc độ chậm.
2
Hình 2. Dòng điện qua cuộn hút, cuộn giữ khi bật khóa điện
          Lúc này, từ trường do hai cuộn sinh ra sẽ hút pittông sang phía trái làm công tắc chính đóng lại, đồng thời đẩy bánh răng trục dẫn (lắp trên cùng một trục với pittông) vào ăn khớp với vành răng trên bánh đà. Sau khi công tắc chính đóng lại, cuộn hút sẽ bị mất dòng điện chạy qua do lúc này dòng điện đi từ (+) ắc quy qua công tắc chính đến phần ứng mô tơ đề về âm nguồn. Do không có sự sụt áp trên cuộn hút nên lúc này mô tơ đề sẽ tăng tốc độ làm động cơ khởi động. Cuộn giữ duy trì trạng thái đóng của tiếp điểm chính.
3
Hình 3. Phân bổ dòng điện khi tiếp điểm chính đóng.
          Khi người dùng chuyển công tắc từ vị tri Start sang vị trí ON. Khi đó dòng điện đi từ (+) ắc quy qua tiếp điểm chính vào 2 cuộn dây. Lực từ do 2 cuộn dây sinh ra có chiều ngược nhau. Lực do cuộn hút sinh ra lúc này có chiều từ trái qua phải kết hợp cùng lực đàn hồi của lò xo thắng lực giữ của cuộn giữ đẩy pittông sang phải ngắt tiếp điểm chính, mô tơ đề và cả 2 cuộn được ngắt nguồn điện.
4
Hình 4. Phân bổ dòng điện khi ngắt công tắc đề động cơ.
          Lúc này li hợp của máy khởi động sẽ tách bánh răng trục dẫn ra khỏi vành răng trên bánh đà kết thúc việc khởi động.
          Một số thực nghiệm trên công tắc từ máy khởi động của hãng TOYOTA: 
      56
         Hình 5. Cấp nguồn cho cuộn hút ( cực                 Hình 6. Cấp nguồn cho cuộn giữ (cực
          50 và cực C), pittông bị hút lại đóng                    50 và cực tiếp mát), pittông không bị
         công tắc chính làm thông mạch cực C                  hút lại, công tắc chính không đóng,
         và cực 30.                                                             cực C và cực 30 không thông mạch.

Kết luận: Lực điện từ do cuộn hút tạo ra lớn hơn lực điện từ do cuộn giữ tạo ra.
       78
             Hình 7. Cấp nguồn cho cả cuộn hút và                Hình 8. Sau khi cấp nguồn cho cả 2
             cuộn giữ (cực 50 vào dương ắc quy,                    cuộn, ngắt nguồn cấp vào cuộn hút,
            cực C và dây tiếp mát vào âm ắc quy);               công tắc từ giữ nguyên trạng thái, cực
              công tắc chính đóng lại, cực C và cực                 C và cực 30 duy trì thông mạch.
                       30 thông mạch.
Kết luận: Sau khi công tắc đã được đóng lại, cuộn hút mất nguồn thì công tắc chính vẫn được cuộn giữ duy trì trạng thái, mô tơ đề vẫn được cấp điện.
      Trong một số kiểu máy khởi động khác ( loại thông thường, loại bánh răng hành tinh, loại mô tơ giảm tốc hành tinh-rôto thanh dẫn) pittông thông qua cần đẩy làm nhiệm vụ kéo, đẩy bánh răng trục dẫn vào khớp và ra khớp với vành răng trên bánh đà để truyền chuyển động từ mô tơ đề cho trục khuỷu giúp động cơ có thể khởi động. Như vậy có thể thấy rằng hai cuộn hút và cuộn giữ đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình làm việc của máy khởi động. Việc hiểu rõ vai trò của chúng sẽ giúp các kỹ thuật viên có thể chẩn đoán được nguyên nhân các sự cố có thể xảy ra với hệ thống khởi động của xe.
 
 

Tác giả bài viết: Nguyễn Ngọc Đàm

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây